Geef speelruimte voor goede ideeën!
De betrokkenheid van bewoners bij hun leefomgeving wordt groter. En dat was best even wennen voor Waterschap De Dommel, geven Anja de Wit (programmaleider) en Mirja Kits (planvormer) eerlijk toe. Inmiddels zien zij de betrokkenheid als een kans. Want de rol van water wordt alleen maar groter. Door klimaatverandering krijgen we in toenemende mate te maken met droogte en wateroverlast, en dat in één en hetzelfde gebied. Dat vraagt om nieuwe manieren van denken over en omgaan met water.
Het Waterschap is een belangrijke partner bij gebiedsontwikkelingen omdat goed waterbeheer bijna altijd een rol speelt. Anja: “Wij krijgen steeds meer vragen van bewoners en ondernemers over onze werkzaamheden. En zij kloppen bij ons aan met ideeën voor hun eigen omgeving. Dat was nieuw voor ons. Wij zijn als waterschap al decennia lang verantwoordelijk voor de waterhuishouding in ons land en zorgen daar ook voor. Met bewoners en ondernemers daarover in gesprek gaan waren we tot voor kort niet echt gewend. Dat zij mede invulling willen geven aan hun leefomgeving en aan een klimaatrobuust watersysteem is natuurlijk prachtig!”
Mozaïek Dommelvallei
“Een mooi voorbeeld is het platform Mozaïek Dommelvallei”, vertelt Anja. Dat is een netwerk van (professionele) vrijwilligers, waterschappen en de Dommelvallei-gemeenten. Ontstaan omdat de grote ruimtelijke vraagstukken vragen om regionale samenwerking, met het watersysteem van de beken als centrale verbinder. Mozaïek Dommelvallei wil bedrijven, burgers en maatschappelijke organisaties stimuleren om initiatieven en projectvoorstellen voor hun gebied in te brengen. Bottom-up ontwikkeling voor een hernieuwd en toekomstbestendig Brabant. “Daar sluiten wij graag bij aan.”
“Met een club als Mozaïek Dommelvallei is het echt mogelijk om overheid en bewoners dichter bij elkaar te brengen”, vertelt Anja enthousiast. “Deze groep mensen is overtuigd van de noodzaak om samen te zoeken naar alternatieve ontwikkelmodellen voor onze leefomgeving. We doen ontwerpend onderzoek in werkateliers. Iedereen kan daarvoor wensen en ideeën inbrengen. Door daarover met elkaar te praten, krijg je begrip voor elkaars standpunten.”
.
Over deze werkwijze is een korte film gemaakt.
Opgaven voor het waterschap
Mirja en Anja zijn duidelijk over de rol van het waterschap: “Wij moeten aan het begin duidelijk maken wat voor ons de belangrijkste randvoorwaarden zijn bij zo’n gebiedsproces. Daarover hebben we goed nagedacht. Een collega van ons heeft hiervoor een fraaie ‘Waterpartnerprincipeplaat’ gemaakt. We zijn pas een goede partner als we vooraf duidelijk zijn over welke regels er gelden. Én over waar de speelruimte zit. We ontwikkelen daarom checklists die regels en speelruimte helder maken en we helpen in het meedenken met initiatiefnemers. Ook vragen we de provincie en gemeente welke opgaven er nog meer in een gebied spelen.”
Andere manier van werken
“Van onszelf en onze collega’s vraagt dat om een andere manier van werken. Wij nemen niet meer altijd het voortouw als technisch adviseur. En we proberen aan te sluiten bij de ‘energie’ die er in een gebied leeft. We verrijken ideeën met onze opgaven, bijvoorbeeld voor een natte natuurparel. Zo wordt de kwaliteit van ons werk beter en ontstaat er een robuust watersysteem.
Daarnaast hebben we als waterschap de formele toetsende rol van vergunningverlener en handhaver. Dit vraagt een kraakhelder spel intern, tussen planvormer en vergunningverlener. En tijdig overleg tussen die twee is wel heel handig.”
.
Inspiratie in je werk
Wat Anja en Mirja inspireert bij hun werk? “Dat je door samen te werken met bewoners en ondernemers tot betere oplossingen komt”, aldus het duo. Allebei geven ze ook aan het erg waardevol te vinden om verhalen te horen over het ontstaan van een gebied, omdat dit bijdraagt aan bewustwording van de inwoners bij hun leefomgeving. Het waterschap moest misschien even wennen aan de betrokkenheid van inwoners en ondernemers. De ommezwaai is gemaakt. Sterker nog: de kwaliteit van de besluitvorming is er door verbeterd. En daar zijn Anja en Mirja terecht trots op.
Heb je vragen over de manier waarop je vanuit de overheid, samen met anderen, kunt werken binnen een gebiedsproces zoals Mozaïek Dommelvallei? Ben je benieuwd wat daarbij allemaal komt kijken en hoe je dat aanpakt? Neem daarvoor gerust contact op met Mirja Kits van Waterschap De Dommel. Als deskundige en adviseur bij het waterschap zal zij je graag verder helpen en inspireren bij die zoektocht.
Mirja Kits is te bereiken via:
T: +31 (0)411 613102
E: MKits@dommel.nl